Bisfosfonaten en gastrointestinale maligniteiten

In de westerse wereld komt slokdarmkanker in de leeftijdsgroep 60-79 jaar bij 1 per 1000 personen per periode van vijf jaar voor. Bekend is dat oraal gebruik van bisfosfonaten irritatie van de slokdarm kan veroorzaken. Ook zijn er casussen die erop wijzen dat er mogelijk ook een verhoogd risico is op het ontstaan van oesofaguscarcinoom. Green et al. gingen na of deze veronderstelling klopt. Zij voerden een genest case-control-onderzoek uit met gegevens uit de General Practice Research Database (GPRD) in Engeland. De GPRD bevat prospectieve gegevens van zes miljoen patiënten. Over een periode van 7,5 jaar konden de data worden bewerkt. Er werden 2954 patiënten (van 40 jaar en ouder) gevonden met oesofaguskanker, 2018 met maagkanker en 10.641 patiënten met een colorectale maligniteit. Voor elke casus werden vijf controlepatiënten geïncludeerd. De controles kwamen overeen met de casussen betreffende leeftijd, geslacht, huisartsenpraktijk en observatieduur. De primaire uitkomstmaat was het optreden van een nieuwe casus met één van de bovengenoemde maligniteiten. Het relatieve risico op een gastro-intestinale maligniteit verband houdende met bisfosfonaten werd berekend met behulp van logistische regressie. Er werd in de analyse gecorrigeerd voor roken, alcoholgebruik en BMI.
In geval van 1-9 prescripties voor bisfosfonaten was het risico niet verhoogd (RR 0,93; 95%BI: 0,66-1,31); bij gebruik van meer dan tien prescripties was dit wel het geval: RR 1,93 (95%BI: 1,37-2,70). Er was geen verschil voor het soort bisfosfonaat, voor de indicatie van het voorschrift en voor andere aandoeningen (zoals osteoporose, NSAID’s, corticosteroïden, andere maagdarmziekten). Er werd geen verhoogd risico bij gebruik van bifosfonaten gevonden voor maagcarcinoom (RR 0,91; 95%BI: 0,57-1,47) en voor maligne colorectale tumoren (RR 0,82; 95%BI: 0,67-1,00).
De auteurs concluderen dat in vijf jaar tijd bij gebruik van meer dan tien prescripties bisfosfonaten het risico op oesofaguscarcinoom ongeveer twee keer zo groot is als bij patiënten die geen bisfosfonaten gebruikten.

Belangenverstrengeling: geen.

Green J, Czanner G, Reeves G, Watson J, Wise L, Beral V. Oral bisphosphonates and risk of cancer of oesophagus, stomach, and colorectum: case-control analysis within a UK primary care cohort. BMJ 2010;341:c4444.