Door ouders toe te dienen prednisolon bij acuut astma bij schoolgaande kinderen

De onderzoekers stelden zich hier de vraag hoe effectief een korte behandeling met prednisolon is, door de ouders ingesteld bij acuut astma van schoolgaande kinderen. Orale steroïden vertonen hun werking al drie uur na toediening, maar worden meestal na opname in een ziekenhuis toegediend. Toediening door de ouders zou een directere benadering zijn en dus effectiever door de tijdwinst. In het onderzoek werden de schoolgaande kinderen gerandomiseerd naar een behandeling met prednisolon (1 mg/kg/dag) of placebo. De deelnemers konden tot maximaal acht episoden van acuut astma aan het onderzoek deelnemen. De onderzoekspopulatie was verbonden aan een centrum; de deelnemende kinderen hadden gedocumenteerd meer dan vier episoden van acuut astma gehad (waarvoor 24 uur bronchusverwijdende therapie) gedurende de afgelopen twaalf maanden. Primaire uitkomstmaat was de gemiddelde astma-symptoomscore over een periode van zeven dagen. Secundaire uitkomstmaat waren de gemiddelde nachtelijke symptoomscore gedurende een periode van zeven dagen, gebruik van gezondheidsinstellingen en schoolabsentie.
Zonder de exacte getallen van het onderzoek weer te geven bleek dat gebruik van prednisolon leidde tot een daling van de primaire uitkomstmaat van ongeveer 15% ten opzichte van placebo; ook de secundaire uitkomstmaten werden bij benadering in die orde van grootte beïnvloed. Alhoewel deze effecten op zich niet erg groot zijn, zijn ze wel significant.
In een redactioneel commentaar van Keeley (een huisarts) wordt ingegaan op de betekenis van bovengenoemd onderzoek. Er wordt gemeld dat de effecten niet erg groot zijn, maar dat dit mogelijk komt doordat deze betrekkelijk ernstige patiëntjes al goed zijn ingesteld en er dus waarschijnlijk niet veel extra winst valt te halen uit een dergelijke behandeling. Vanuit dat oogpunt is 15% verbetering zeker aanzienlijk.
Deze behandeling moet wel afgezet worden tegen een optimale bronchusverwijdende aanpak; inhalatie van twaalf pufjes salbutamol in één keer bij een acute astma-aanval maakt het gebruik van systemische glucocorticoïden in veel gevallen onnodig. Dit laatste wordt nog door te weinig huisartsen gehanteerd en verdient daarom meer aandacht. Ook verhoging van de hoeveelheid geïnhaleerd steroïd zou tot de mogelijkheden behoren om de systemische belasting te verminderen. Hiernaar zou echter meer onderzoek moeten worden verricht.
Toediening van prednisolon door ouders aan schoolgaande kinderen heeft dus zeker een plaats in de aanpak van hun astma. Het effect ervan is echter volledig afhankelijk van hoe goed het kind is ingesteld door de specialist. Enige terughoudendheid met herhaalde systemische toediening van orale steroïden bij kinderen blijft gezien de bijwerkingen geboden.

Opmerking redactie: behalve tijdwinst (eerder toedienen) worden op deze manier ook ziekenhuisopnames voorkomen, met minder persoonlijk leed en een aanzienlijke kostenbesparing tot gevolg.

Belangenverstrengeling: geen.

Vuillermin PJ, Robertson CF, Carlin JB, Brennan SL, Biscan MI, South M. Parent initiated prednisolone for acute asthma in children of school age: randomised controlled crossover trial. BMJ 2010; 340: 518.
Keeley D. Acute asthma in children of school age. BMJ 2010; 340: 488.

Prednisolon is in Nederland op de markt als zodanig en als Pred Forte® en Di-Adreson-F®
Salbutamol is in Nederland op de markt als zodanig en als Ventolin® en Airomir®