Praktijkgerichte nascholing over farmacotherapie in de eerste lijn
Menu

Ernstige dermatologische bijwerkingen van NSAID’s

Door op 28-05-2010

Huidirritatie en –erupties door geneesmiddelen, ook door ontstekingsremmers, zijn niet ongewoon, maar nemen zelden ernstige vormen aan. In case-controlonderzoeken bleken zulke reacties soms toch ernstige vormen aan te nemen, zoals van een Stevens-Johnsonsyndroom (erythema multiforme exsudativum, SJS) en toxische epidermale necrolyse (TEN).
Drie Amerikaanse farmacologen zochten in de Engelstalige medische literatuur naar de correlatie tussen in de Verenigde Staten toegelaten NSAID’s en deze syndromen die fataal kunnen verlopen en soms deformaties en blindheid kunnen veroorzaken. Behalve naar case-controlonderzoeken keken zij ook naar casuïstiek en epidemiologische gegevens. Uitgesloten werden de COX-2-remmers die wegens bijwerkingen uit de handel zijn genomen, net als onderzoeken waarin niet duidelijk was vermeld of het ging om SJS of andere vormen van erythema multiforme.
Boven aan de lijst van geneesmiddelen die zowel SJS als TEN kunnen veroorzaken, staan de sulfonamiden, met name sulfamethoxazol. SJS en TEN komen als bijwerking van allerlei middelen vooral voor bij ouderen en dan meestal bij vrouwen, hetgeen mogelijk samenhangt met het gegeven dat vrouwen in het algemeen meer geneesmiddelen gebruiken.
SJS en TEN veroorzaakt door NSAID’s zijn zeer zeldzaam; het relatieve risico (RR) wordt uit case-controlonderzoeken geschat op minder dan twee per miljoen gebruikers per week voor oxicamderivaten, minder dan één geval per miljoen gebruikers per week voor de overige NSAID’s en zes gevallen per miljoen personen per jaar voor celecoxib. De bijwerkingen treden meestal in de eerste vier weken van het gebruik op. Eén onderzoek over 14 jaar vond geen gevallen van SJS of TEN door NSAID’s.
De auteurs concluderen dat de kans op één van de twee ernstige huidreacties door NSAID’s uiterst klein is. Het RR is het grootst in de hogere leeftijdsklasse onder vrouwelijke gebruikers en dan vooral in de eerste maand van het gebruik. Bij heftige erythemateuze huidreacties, het ontstaan van niet verklaarde koorts en slijmvliesafwijkingen moet men dus aan geneesmiddelen denken en ook NSAID’s niet vergeten.

Belangenverstrengeling: geen.

Ward KE, Archambault R, Merselder T. Severe adverse skin reactions to nonsteroidal antiinflammatory drugs: a review of the literature. Am J Health-Syst Pharm 2010;67:206-13.

Sulfamethoxazol is in Nederland (in combinatie met trimetoprim) als Co-Trimoxazol® en Bactrimel® op de markt
Celecoxib is in Nederland op de markt als Celebrex®

Log nu in om het volledige artikel te bekijken of om te reageren.

Abonneren

Informatie over dit artikel

Auteurs H.R. de Vries
Thema Bijwerkingen
Publicatie 28 mei 2010
Editie PiL - Jaargang 14 - editie 4 - Editie 4, 2010