Glucosamine bij patiënten met artrose in de onderrug en lage rugpijn

Glucosamine wordt in de Verenigde Staten op grote schaal toegepast bij de behandeling van artrose. Ook neemt daar het gebruik bij lage rugpijn toe. De werkzaamheid van glucosamine is nog onvoldoende bewezen; onderzoeksresultaten spreken elkaar tegen. Aan glucosamine zijn anti-inflammatoire en kraakbeenherstellende eigenschappen toegeschreven. Omdat er bij degeneratieve artrose in de onderrug zowel een ontsteking als kraakbeenschade optreedt, zou glucosamine theoretisch gezien werkzaam kunnen zijn bij die indicatie. Onderzoeken hiernaar zijn echter schaars en van onvoldoende kwaliteit.
De onderzoekers wilden een meer robuust onderzoek uitvoeren naar het effect van glucosamine bij patiënten met degeneratieve artrose in de onderrug en lage rugpijn. Zij zetten daarvoor een gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek op waarin zij het effect van glucosamine vergeleken met placebo. De primaire uitkomstmaat in dit onderzoek is de Roland Morris Disability Questionnaire (RMDQ). Deze geeft op een 24-puntenschaal aan in welke mate de patiënt functionele beperkingen ervaart als gevolg van lage rugpijn. Eén van de inclusiecriteria was dat patiënten minimaal 3 van de 24 punten op de RMDQ moesten scoren. Tevens was een MRI-onderzoek vereist, waarbij degeneratieve veranderingen aangetoond konden worden.
Het onderzoek is uitgevoerd bij 250 patiënten, waarvan de ene helft is behandeld met glucosaminesulfaat (n=125, 1500 mg per dag) en de andere met placebo (n=125). Na een halfjaar werd het effect gemeten, gevolgd door een follow-up na een jaar.
Na een halfjaar behandelen was er geen significant verschil tussen de glucosaminegroep en de placebogroep voor wat betreft ervaren handicap, pijn en kwaliteit van leven. Ook bij de follow-up na een jaar werd geen verschil geconstateerd. Milde bijwerkingen werden zowel in de glucosaminegroep (40 patiënten) als in de placebogroep (46 patiënten) gemeld. De auteurs concluderen dat glucosamine geen effect heeft op de door pijn veroorzaakte functionele beperkingen van artrosepatiënten met lage rugpijn. Ze ontraden het voorschrijven van glucosamine bij deze patiënten. Nader onderzoek moet uitwijzen of glucosamine bij andere specifieke vormen van lage rugpijn een plaats heeft in de behandeling.

Belangenverstrengeling: geen.

Wilkens P, Scheel IB, Grundnes O, Hellum C, Storheim K. Effect of glucosamine on pain-related disability in patients wiht chronic low back pain and degenerative lumbar osteoarthritis. JAMA 2010;304:45-52.

Glucosamine is in Nederland op de markt als zodanig en in vele voedingssupplementen