Lezen, leren en veel vragen stellen

Er is bewijs dat farmaceutische bedrijven de publicatie en inhoud van wetenschappelijke artikelen beïnvloeden. In een Duits onderzoek (Becker et al.) werd het verband tussen de beoordeling van geneesmiddelen in tijdschriften en geneesmiddelenreclame in dezelfde tijdschriften onderzocht. Hiervoor werden van elf veelgelezen Duitse medische tijdschriften alle afleveringen van 2007 beoordeeld. Men keek in de bladen naar de geneesmiddelenreclame en de aanbevelingen in zowel de artikelen als in redactionele commentaren. Er werden negen geneesmiddelengroepen beoordeeld.
De onderzoekers scoorden op een vijfpuntsschaal in hoeverre een geneesmiddel werd aanbevolen of afgeraden. Tevens ging men na of er op dit punt een verschil bestond tussen gratis tijdschriften, betaalde tijdschriften of tijdschriften met gemengde financiering. De tijd van verschijnen van de advertenties en de feitelijke bespreking van een geneesmiddel werd ook per geneesmiddel en per tijdschrift onderzocht.
Er werden 313 afleveringen gevonden met reclame voor de geselecteerde geneesmiddelen en 412 artikelen met een evaluatie van deze geneesmiddelen. De gratis tijdschriften waren positiever over de geneesmiddelen dan geheel niet of gedeeltelijk gesponsorde tijdschriften. De gelijktijdige verschijning van een geneesmiddelenevaluatie en een reclame vertoonde een wisselend beeld. Terwijl gratis bladen meestal positief bleken over de onderzochte geneesmiddelen, neigden de tijdschriften zonder sponsoring (alleen inkomsten uit abonnementsgelden) vaker naar een kritische beoordeling van dezelfde middelen. Artsen moeten zich bewust zijn van de invloed van sponsors bij het gebruik van deze tijdschriften voor nascholing. Het onderzoek van Becker et al. geeft nogmaals aan hoe kritisch artsen moeten zijn wanneer zij informatie over goede zorg zoeken.

Belangenverstrengeling: geen.

Becker A, Dörter F, Eckhardt K, Viniol A, Baum E, et al. The association between a journal's source of revenue and the drug recommendations made in the articles it publishes. Can Med Assoc J 2011;183:544-8.