Statines en CRP

Verondersteld wordt dat een ontstekingsreactie bijdraagt aan het ontstaan van een coronaire hartziekte. ‘C-reactive protein’ (CRP), een acute-fase-eiwit, wordt beschouwd als een merkstof voor een ontstekingsreactie. Op grond van een uitgebreide meta-analyse werd de CRP-concentratie in verband gebracht met coronaire hartziekten, CVA en mortaliteit, zowel vasculair als niet-vasculair. Uit onderzoek kwam ook naar voren dat statines mogelijk effectiever zouden zijn indien er aanwijzingen zijn voor de aanwezigheid van een ontsteking. Er waren ook aanwijzingen dat personen met zowel lage LDL-waarden als lage CRP-waarden geen baat zouden hebben bij statines.
De Heart Protection Study (HPS) had als doel de effectiviteit van statines te toetsen bij verschillende CRP-concentraties en verschillende LDL-waarden. In dit onderzoek werden 20.536 personen geïncludeerd die een hoog risico hadden op een vasculaire aandoening. De patiënten werden gerandomiseerd naar een interventiegroep (40 mg simvastatine) en een controlegroep (placebo). Het primaire eindpunt was het optreden van een ernstige coronaire gebeurtenis, een CVA of revascularisatie-ingreep (coronair of elders) over een periode van vijf jaar.
Gedurende de looptijd van het onderzoek werden van 20.469 (99,7%) personen voldoende gegevens verkregen om in de analyse betrokken te worden. De analyse gebeurde op een intention-to-treat-basis. Er werd geanalyseerd met verschillende CRP-waarden en verschillende LDL-waarden. Het effect op het optreden van een vasculaire gebeurtenis (OR 0,76; 95%BI:0,76-0,81), een coronaire gebeurtenis (OR 0,73; 95%BI:0,67-0,79), een CVA (OR 0,75; 95%BI:0,66-0,85) en revascularisatie (OR 0,76; 95%BI:0,70-0,83) was gunstiger na behandeling met simvastatine dan bij gebruik van placebo. Ook voor verschillende combinaties van LDL-waarden en CRP-concentraties was de interventie met simvastatine effectiever (totale OR 0,76; 95%BI:0,72-0,81) ter voorkoming van een vasculaire gebeurtenis. Gewezen wordt op het feit dat simvastatine ook effectiever was bij personen met zowel een lage CRP als een laag LDL als bij personen met zowel een hoge CRP als een hoog LDL.
De auteurs concluderen dat het effect van simvastatine op het voorkomen van een vasculaire gebeurtenis niet afhankelijk is van de hoogte van het CRP en dus het bestaan van een ontstekingsreactie. Verondersteld wordt dat dit ook zou kunnen gelden voor alle andere statines en voor personen met of zonder pre-existent vaatlijden.

Belangenverstrengeling: het onderzoek werd gefinancierd door onder andere de British Heart Foundation en een aantal farmaceutische bedrijven. Eén auteur had banden met deze bedrijven.

Heart Protection Study Collaborative Group, Emberson J, Bennett D, Link E, Parish S, et al. C-reactive protein concentration and the vascular benefits of statin therapy: an analysis of 20,536 patients in the Heart Protection Study. Lancet 2011;377(9764):469-76.

Simvastatine is in Nederland op de markt als zodanig en als Zocor®